DSÖ’nün yeni raporu, dünya genelinde sadece yedi ülkenin uluslararası hava kalitesi standartlarını karşıladığını ortaya koydu. Ölümcül hava kirliliÄŸi, ekonomik faaliyetlerin artması ve orman yangını dumanının zehirli etkisi gibi faktörler, bazı bölgelerde hava kalitesinin daha da kötüleÅŸmesine neden oluyor. DSÖ standartlarına göre hava kirliliÄŸi Türkiye genelinde 4 kat, depremden etkilenen bölgelerde ise 7,5 kata kadar ölçülüyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yeni yayınladığı raporla dünya genelinde hava kalitesi standartlarına uyum konusunda endişe verici bulguları ortaya koydu.
134 ÃœLKEDEN 7’SÄ° TEMÄ°Z
DSÖ’nün incelediÄŸi 134 ülke ve bölgeden yalnızca yedisi, DSÖ’nün belirlediÄŸi hava kalite limitlerini karşılayabiliyor. Bu ülkeler arasında Avustralya, Estonya, Finlandiya, Grenada, Ä°zlanda, Mauritius ve Yeni Zelanda bulunuyor.
EN KÄ°RLÄ° ÅžEHÄ°RLER HÄ°NDÄ°STAN’DA
Ancak genel olarak dünya çapında, otomobiller, kamyonlar ve endüstriyel araçlardan salınan PM2.5 adlı küçük partiküller için belirlenen standartlar karşılanamıyor. PM2.5, insan saçından daha küçük olan mikroskobik kurumlar olarak biliniyor ve solunduğunda sağlık sorunlarına ve ölüme neden olabiliyor.
IQAir adlı İsviçre hava kalitesi kuruluşunun raporuna göre, dünyanın en kirli havasına sahip ülkesi Pakistan, DSÖ standartlarının 14 katı fazla PM2.5 seviyelerine sahip. Ayrıca Hindistan, Tacikistan ve Burkina Faso gibi ülkeler de dünyanın en kirli havasına sahip ülkeler arasında yer alıyor.
Rapor ayrıca, Kanada’nın uzun süredir temiz hava ile övünen bir ülke olmasına raÄŸmen, geçen yıl yaÅŸanan rekor düzeydeki orman yangınları nedeniyle PM2.5 açısından en kötü ülke haline geldiÄŸini ortaya koyuyor. Öte yandan, Çin’de hava kalitesindeki iyileÅŸmeler, geçen yılın ardından Kovid-19 salgınının etkisiyle sekteye uÄŸradı.
Hava kirliliÄŸi dünya çapında yılda yaklaşık olarak 7 milyon insanın ölümüne neden oluyor ve bu sayı AIDS ve sıtma nedeniyle ölen insanların toplamından daha fazla. IQAir’in raporuna göre, dünyanın en kirli ÅŸehirlerinin büyük çoÄŸunluÄŸu Hindistan’da bulunuyor.
TÃœRKÄ°YE’DE HAVA KÄ°RLÄ°LİĞİ ALARM VERÄ°YOR
Türkiye’de de hava kirliliÄŸi ciddi boyutlarda. DSÖ standartlarına göre hava kirliliÄŸi Türkiye genelinde 4 kat, depremden etkilenen bölgelerde ise 7,5 kata kadar ölçülüyor. Türkiye’de DSÖ standartlarına uygun hava kalitesine sahip bir ÅŸehir bulunmazken, en kirli beÅŸ kent sırasıyla Batman, IÄŸdır, AÄŸrı, Şırnak ve Malatya olarak belirlendi.